Jak rozpoznać, że zachowanie alkoholika wymaga wezwania 112?
Coraz więcej osób zastanawia się, kiedy zachowanie alkoholika staje się sytuacją nagłą. W codziennym życiu granica między „poradzimy sobie” a „trzeba wezwać pomoc” bywa niejasna. Zwłaszcza gdy w grę wchodzi zdrowie, bezpieczeństwo i mieszanie alkoholu z innymi substancjami.
W tym artykule znajdziesz proste kryteria, które pomagają podjąć decyzję o wezwaniu numeru 112. Poznasz sygnały alarmowe, które nie mogą czekać, oraz zasady bezpiecznego postępowania do czasu przyjazdu służb.
Kiedy zachowanie alkoholika wymaga wezwania numeru 112?
Gdy występuje zagrożenie życia lub zdrowia, brak kontaktu, poważne objawy neurologiczne, urazy, agresja, zatrucie lub mieszanie substancji.
Zachowanie alkoholika może szybko przejść od niepokoju do stanu nagłego. Numer 112 jest właściwy, gdy pojawia się ryzyko bezdechu, utraty przytomności, drgawek, majaczenia, ciężkich urazów czy przemocy. Warto reagować także wtedy, gdy nie wiadomo, co i ile zostało wypite, lub gdy mogło dojść do połączenia alkoholu z lekami albo narkotykami. Znaczenie ma też miejsce zdarzenia. Ryzyko rośnie przy niskiej temperaturze, w pobliżu wody, ruchu ulicznym czy ostrych przedmiotach. Kluczowe sygnały alarmowe to:
podejrzenie połknięcia leków, narkotyków lub nieznanej substancji
Jak rozpoznać zatrzymanie oddechu lub utratę przytomności?
Brak oddechu, sinienie, bezwład i brak reakcji na bodźce to natychmiastowy powód do wezwania 112.
W praktyce liczy się szybka ocena. Utrata przytomności to brak logicznego kontaktu, brak odpowiedzi na pytania i na energiczny dotyk. Zatrzymanie lub ciężkie zaburzenia oddechu zdradza brak ruchu klatki piersiowej, głośne chrapanie przerywane ciszą, sinienie ust, bardzo wolny lub nierówny oddech. Gdy oddech jest zachowany, pozycja bezpieczna na boku zmniejsza ryzyko zachłyśnięcia. Gdy oddechu brak, resuscytacja staje się konieczna, a dyspozytor 112 przeprowadza przez kolejne kroki. W razie wymiotów drogi oddechowe powinny pozostać drożne, a głowa niżej niż tułów.
Czy drgawki lub majaczenie po odstawieniu alkoholu są alarmem?
Tak, drgawki i majaczenie alkoholowe to stany nagłe, wymagają pilnej pomocy.
Zespół abstynencyjny może obejmować drżenia, poty, lęk i bezsenność. Gdy pojawiają się drgawki, utrata przytomności, wysoka gorączka, szybkie tętno, halucynacje lub silna dezorientacja, ryzyko gwałtownie rośnie. Majaczenie drżenne zwykle rozwija się do kilku dni od odstawienia. Szczególnie niebezpieczne są napady trwające dłużej niż kilka minut, powtarzające się w krótkim czasie, lub pierwsze w życiu. Nie powinno się podawać kolejnej dawki alkoholu jako „leczenia”. Potrzebna jest opieka medyczna i monitorowanie podstawowych funkcji życiowych.
Kiedy agresja i zagrożenie dla bliskich wymagają wezwania 112?
Gdy występuje realne ryzyko przemocy, użycia narzędzi, groźby samobójcze lub niszczenie mienia, wezwanie 112 jest uzasadnione.
Zachowanie alkoholika bywa nieprzewidywalne. Agresja słowna, grożenie sobie lub innym, chwytanie za ostre narzędzia, próby wtargnięcia do domu, odcięcie dróg wyjścia czy próby podpalenia to sygnały natychmiastowej reakcji. Znaczenie ma też wcześniejsza historia przemocy i dostęp do niebezpiecznych przedmiotów. Bezpieczeństwo własne i dzieci ma pierwszeństwo, dlatego warto oddalić się z miejsca zagrożenia i skorzystać z pomocy służb. Próby „uspokajania” osoby nietrzeźwej w eskalacji zwykle zwiększają ryzyko.
Jak ocenić ryzyko zatrucia mieszanką alkoholu i leków lub narkotyków?
Każde łączenie alkoholu z lekami lub narkotykami to podwyższone ryzyko, a zaburzenia świadomości, oddechu lub drgawki wymagają wezwania 112.
Alkohol nasila działanie wielu substancji. W połączeniu z lekami uspokajającymi lub opioidami rośnie ryzyko bezdechu. Z niektórymi lekami przeciwbólowymi możliwe są ciężkie uszkodzenia wątroby, które początkowo dają skąpe objawy. Połączenia ze stymulantami obciążają serce i mogą wywołać zaburzenia rytmu. Na zatrucie wskazują między innymi:
bardzo wolny lub nieregularny oddech
bladość, sinienie, zimna i lepka skóra
skrajna senność, brak reakcji na bodźce, splątanie
drgawki, silne pobudzenie, omamy
puste opakowania po lekach lub ślady substancji
Niepewność co do rodzaju i dawki substancji traktuje się jak stan nagły.
Czy poważne obrażenia po upadku pod wpływem alkoholu wymagają 112?
Tak, uraz głowy, krwawienie, silny ból, deformacja, zaburzenia czucia lub podejrzenie złamania to wskazania do 112.
Osoba pod wpływem alkoholu częściej upada i później odczuwa ból, dlatego groźne obrażenia łatwo przeoczyć. Niepokoją utrata przytomności, wymioty po urazie, bóle głowy narastające z czasem, nierówne źrenice, wyciek krwi lub płynu z nosa czy ucha. Deformacja kończyny, silny ból przy ruchu, brak czucia lub drętwienie mogą świadczyć o złamaniu lub uszkodzeniu nerwów. Przy podejrzeniu urazu kręgosłupa bezpieczniej jest ograniczyć ruchy poszkodowanego do czasu przyjazdu służb.
Kiedy dezorientacja, zamroczenie lub skrajna senność wymagają pomocy?
Gdy osoba nie utrzymuje kontaktu, zasypia mimo bodźców lub oddycha bardzo wolno, to stan nagły.
Zamroczenie alkoholowe może maskować niedotlenienie, spadek cukru lub hipotermię. Alarmujące są: bełkotliwa mowa, brak orientacji co do miejsca i czasu, niemożność utrzymania pozycji siedzącej, oczopląs, bardzo wolny lub spłycony oddech, zimna skóra, drżenia. Jeżeli nie sposób nawiązać sensownego kontaktu lub osoba co chwilę odpływa, nie należy czekać na „wyspanie”. Warto zadbać o ciepło, dostęp powietrza i stałą obserwację do przyjazdu pomocy.
Jak postępować, gdy osoba pijana wymiotuje i nie reaguje na wezwanie?
To wysokie ryzyko zachłyśnięcia i wymaga wezwania 112 oraz pozycji bezpiecznej, jeśli oddech jest zachowany.
Wymioty przy obniżonej świadomości grożą niedrożnością dróg oddechowych. Pozycja boczna z głową niżej niż tułów zmniejsza ryzyko aspiracji. Usta mogą wymagać oczyszczenia z resztek, najlepiej materiałem, nie gołą dłonią. Głowa powinna pozostać odchylona, aby ułatwić oddychanie. Nie zaleca się podawania kawy, „studzania” zimnym prysznicem czy zmuszania do chodzenia. Ważna jest obserwacja oddechu i tętna oraz szybki kontakt z numerem 112.
Zdecydowana reakcja na alarmujące zachowanie alkoholika ratuje zdrowie i życie. Po opanowaniu kryzysu warto zaplanować dalsze kroki: bezpieczny detoks medyczny, terapię alkoholową w trybie stacjonarnym, weekendowym lub ambulatoryjnym, pracę grupową, wsparcie dla współuzależnionych i Dorosłych Dzieci Alkoholików oraz regenerację organizmu.
Umów konsultację w sprawie detoksu lub terapii, aby przygotować plan pomocy i zapobiec kolejnym kryzysom.
